Erzincan'da Milli Eğitim Bakanlığına (MEB) bağlı Erzincan Bilim ve Sanat Merkezinde (BİLSEM) eğitim gören 2 lise öğrencisi, konuşma güçlüğü çekerek yatağa bağımlı yaşayan felçli ya da yoğun bakımdaki hastaların bakıcılarıyla gözleri sayesinde iletişim kurması için göz hareketlerini algılayıp sesli uyarı veren gözlük geliştirdi.

Kentte özel ilgi ve yetenekleri keşfedilen çocukların eğitim gördüğü BİLSEM'de yazılım alanında çalışmalarını sürdüren lise öğrencisi Yusuf Mert Deprem ve Mehmet Alperen Toprak, yakın çevrelerinde bulunan ve konuşma güçlüğü çeken felçli ve yoğun bakım tedavisi gören hastaların iletişim kurmakta güçlük çektiğini gördü.

Bu hastaların gözlerini sağa sola oynatarak istediğinin ne olduğunu yakınlarına anlatmaya çalışıp iletişim kurmak istediğini gören öğrenciler, hastaların göz hareketlerine odaklanarak iletişimini kolaylaştırmak için çalışma başlattı.

Bu çalışma sonucu gözlüğe takılan sensörler aracıyla göz hareketlerini algılayıp bir yazılımla bilgisayara aktaran sistem geliştiren öğrenciler, bu gözlük sayesinde hastanın 4 ana temel menü üzerinde belirlediği ihtiyacının bakıcısına ve ailenin diğer üyelerine sesli uyarı olarak iletilmesini sağladı.

Konuşma güçlüğü çeken hastalara umut oldular

Gerçekleştirdikleri proje ile TÜBİTAK bölge yarışmalarında derece elde eden öğrenciler, projeleri iletişimde güçlük çeken hastalara destek olacak.

Projeyi geliştiren öğrencilerden Yusuf Mert Deprem AA muhabirine yaptığı açıklamada, yatağa bağımlı ve konuşmakta güçlük çeken felçli bir akrabasına yardımcı olmak için yola çıktıklarını ifade ederek, gözlüğün herkes tarafından kullanılabilir olduğunu söyledi.

Hastanın göz hareketlerinden yola çıkarak bir gözlük geliştirdiklerini belirten Deprem, şu bilgileri paylaştı:

"İletişim kuramayan yatağa bağımlı, felçli ve yoğun bakım hastalar için bir iletişim sistemi geliştirmeyi kararlaştırdık. Bu fikir aslında ilk başta bana yatağa bağımlı felçli bir akrabamdan gelmişti. Ne konuştuğu çok anlaşılmıyordu. Kendisi bizden bir şey isterken onu anlayabilmemiz için gözünün önünde bir şeyler gösterip 'hangisini istiyorsun?' diye soru soruyorduk. O da bize gözlerini sağa ya da sola oynatarak istediği şeyin ne olduğunu anlamamızı sağlıyordu. Ben de bunun üzerine göz hareketlerinden yola çıkarak bir şeyler bulabilir miyim diye düşündüm. Yaptığımız çalışmalar sonucunda göz hareketlerini algılayan bir gözlük yapmaya karar verdik."

Hasta ihtiyaçlarını göz hareketleri ile anlatıyor

Öğrencilerden Mehmet Alperen Toprak ise geliştirdikleri gözlük ve yazılım ile hastaların karşısında bulunan ekrandaki menüler arasında geçiş yatabildiğini söyleyerek şu ifadeleri kullandı:

"Gözün hareketlerinden yola çıkarak bir bir yazılım ve iletişim sistemi kurmaya karar verdik. Hasta sağa baktığında sistemdeki menülerde sağ hareketi, sola baktığında ise hazırladığımız aplikasyon üzerinden sol hareketi sağlanıyor. Bu hareketler sayesinde önceden hazırlanan menülerde ihtiyacını belirleyen hasta gözünü kapatarak onu onaylıyor. Onaylanan bu işlem hasta bakıcısına sesli mesajla aktarılıyor. Bu sayede hastanın ihtiyaçları isteği doğrultusunda karşılanabiliyor."

Öğretmen Ozan Eroğlu da BİLSEM'in özel yetenekli öğrenciler için hizmet veren kurum olduğunu belirterek, "Bu projenin en önemli noktası yaklaşık 200 lira gibi bir maliyetle gerçekleştirilmiş olması. Projemiz geliştirmeye açık bir proje. TEKNOFEST gibi ulusal çapta olan organizasyonlara başvurularımızı yaptık. Bu organizasyonlara katılımlarımız projemizin geliştirilmesinde önemli etken olacak." dedi.