İran’da yapılan 14. dönem cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda oyların %53.7’sini alarak zafer kazanan Türk kökenli Tebriz Milletvekili Mesud Pezeşkiyan, ülkenin 9. cumhurbaşkanı oldu.
Seçim sonuçları, İran Yüksek Seçim Kurulu Sözcüsü Muhsin İslami tarafından açıklandı. İslami, Mesud Pezeşkiyan’ın 16 milyon 384 bin 403 oy alarak İran’ın yeni cumhurbaşkanı seçildiğini duyurdu. Rakibi olan eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri muhafazakar Said Celili ise %44.4 oy oranıyla 13 milyon 538 bin 179 oy aldı.
Katılım Oranı Artışı
İkinci turda seçime katılım oranı %49.8 olarak belirlendi, bu oran ilk tura göre %9.8 artış gösterdi. Ülke genelinde ve yurt dışındaki temsilciliklerde toplam 30 milyon 530 bin 157 seçmen oy kullandı.
Mesud Pezeşkiyan’ın Hayatı ve Kariyeri
1954 yılında İran’ın Batı Azerbaycan eyaletine bağlı Mahabad kentinde doğan Mesud Pezeşkiyan, İran Türkü bir ailenin çocuğu. Eğitimini Tebriz Sağlık Bilimleri Üniversitesi’nde tamamlayan Pezeşkiyan, İran-Irak savaşında hem asker hem de doktor olarak görev yaptı. 1993 yılında kalp cerrahisi uzmanlığını aldı ve 1994-1999 yılları arasında Tebriz Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü olarak görev yaptı.
Siyasi Kariyeri
Pezeşkiyan, 1997 yılında Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi döneminde Sağlık Bakanı Yardımcısı olarak siyasi hayatına başladı. 2001-2005 yılları arasında Sağlık Bakanı olarak görev yaptı. 2008 yılında İslami Şura Meclisi’nde Doğu Azerbaycan eyaletini temsil eden Pezeşkiyan, 2016 yılında İran Meclis Başkan Yardımcısı oldu. 2021 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylık başvurusunda bulunmasına rağmen adaylığı Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından reddedildi. 2023’te yapılan milletvekili genel seçimlerinde yeniden Tebriz Milletvekili olarak meclise girdi.
Seçim Süreci ve Sonuçları
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 19 Mayıs’ta helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından, Anayasayı Koruyucular Konseyi 14. dönem cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 28 Haziran’da yapılmasına karar verdi. İlk turda hiçbir adayın %50 barajını aşamaması üzerine, Pezeşkiyan ile Celili ikinci tura kaldı. Pezeşkiyan, ikinci turda oyların %53.7’sini alarak İran’ın yeni cumhurbaşkanı oldu.
