Osmanlı imparatorluğu döneminde padişahların giydiği özel kaftanlar depolardan çıkartılarak restore ediliyor. Milli Saraylar Başkanlığı tarafından restore edilen 4 kaftan, ilk kez Seferli Koğuşu’nda sergilenmesi planlanıyor.
Milli Saraylar Başkanlığı’na bağlı Topkapı Sarayı, zengin Türk kumaşları ve bu kumaşlardan dikilen padişah elbiseleri ile dünyanın en ünlü koleksiyonlarından birine sahip. Padişah Elbiseleri Koleksiyonu’nun paha biçilmez eserlerine yönelik bakım ve koruma uygulamaları, Milli Saraylar Tekstil Konservasyon ve Restorasyon Atölyesi’nde gerçekleştiriliyor. Tekstil Atölyesi’ne restorasyon için Sultan I. Abdülhamid’in kızı Saliha Sultan’a ait 2 adet kaftan, Sultan 3’üncü Mustafa’ya ait bir tören kaftanı, 1 adet 2’inci Selime ait bir kaftanlar getirildi.
Ustalığı, işçiliği ve tarihî niteliğiyle göz kamaştıran kaftanlar , ‘dijital doku analizi’ ile restore ediliyor. Restorasyon sürecinin ardından kaftanlar ilk kez Seferli Koğuşu’nda sergilenmesi planlanıyor. Milli Saraylar Tekstil Atölyesi’nde restorasyona alınan ve Sultan I. Abdülhamid’in kızı Saliha Sultan’a ait olduğu düşünülen kaftan, Hint dokuması ve 68 santimetre uzunluğunda. Osmanlı’nın klasik motifleri ile süslü kaftan, dünyanın sayılı teknikleri arasında gösterilen ‘dijital doku analizi’ ile restore edildi.
Sultan 3’üncü Mustafa’ya ait bir tören kaftan, krem renkli ipek, önden açık, uzun kollu, yanları yırtmaçlı ve cepli. Aynı renk atlastan büyük bir yakası olan kaftanın içi beyaz bez astarlı ve etrafı krem renk atlasla çevrili. Eserin üzerinde yer alan etiketten kaftanın, Sultan III. Mustafa tarafından cülûs töreninden sonra Eyyûb El- Ensari Türbesi’nde yapılan kılıç kuşanma töreninde iç kaftanla birlikte giyildiği ve 11 Rebi’ülevvel 1171 (23 Kasım 1757) günü saray hazinesini ziyaret ederek her iki kaftanı da saklanmak üzere bıraktığı anlaşılıyor.
“Kaftanlarımız ilk defa sergilenmiş olacak”
Milli Saraylar Tekstil Konservasyon ve Restorasyon Atölyesi sorumlusu Melike Zehra Kaynar, “1 kaftan 3’üncü Mustafa’ya ait, 1 tanesi 2. Selime Ait olduğunu biliyoruz 2 küçük entariler ise 1’ıncı Abdülhamid’in kızı Saliha Sultan’a ait olduğu biliniyor. Depodan büyük bir titizlikle öncelikle atölyemize getiriliyor eserlerimiz. İlk önce fotoğraflama ve belgeleme işlemlerimiz devam ediyor. Daha sonra doku analizi yapıp üzerindeki hasarların tespiti yapılıyor. Bunlardan sonra bir konservasyon ve restorasyon planı yapıyoruz. Genelde yüzey kısımlarında hasarlar görüyoruz. İyi durumdaki kaftanları 2-3 ay içerisinde fazla hasarlı kaftanları ise 5 ila 6 ay arasında bir konservasyon ve restorasyon süreci oluyor. Buradaki bazı kaftanlarımız ilk defa sergilenmiş olacak. İşlemler bittikten sonra Topkapı Sarayı’nın üçüncü avlusunda yer alan Seferli Koğuşu’nda sergilenmesini planlanıyor” dedi.
Osmanlı’da kıyafetlerin saklanması geleneği
Padişah Elbiseleri Koleksiyonu, Osmanlı sultan ve şehzade kıyafetlerinin bohçalanarak Enderun Hazinesi’nde saklanması geleneğine dayanıyor. Koleksiyonda, padişahların hayattayken bizzat kendilerinin Hazine’ye bıraktığı veya ölümlerinden sonra Hazine’ye intikal eden kıyafetler yer alıyor. Osmanlı kumaş sanatının en zengin örneklerinin bulunduğu koleksiyonda Fatih Sultan Mehmed’den son Osmanlı sultanı VI. Mehmed’e kadar olan döneme ait kıyafetler yer alıyor.
