Gelişen teknolojiyle birlikte yapay zekanın (AI) hayatımızdaki yeri giderek artarken, insan psikolojisi üzerindeki etkileri de tartışılmaya devam ediyor. Mudanya Üniversitesi Psikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Klinik Psikolog Dr. Kahraman Güler, yapay zekanın insan psikolojisine etkilerini değerlendirdi. Güler, "Makine düşünüyor ancak yalnızca kendisine verilen veriler çerçevesinde düşünüyor. Duygular makineden alınabilir mi, bu büyük bir belirsizlik" dedi.
İnsan Duygularının Değişmeyen Yapısı
Dünya hızla değişirken, insanların temel duygusal ihtiyaçlarının sabit kaldığını belirten Dr. Güler, şu ifadeleri kullandı:
"İletişim ve teknoloji değişse de insanların duygu ihtiyaçları sabit kalıyor. Yapay zeka, belirli psikolojik tanılama ve değerlendirme süreçlerinde yardımcı olabilir. Ancak insan, tanıklık ve empatiye muhtaç bir varlıktır. Yapay zekanın psikoterapide süreci desteklemesi mümkün olsa da, empati ve duygu paylaşımı konularında eksik kalır."
Psikoterapide Yapay Zeka Kullanımı
Dr. Güler, psikoterapi alanında yapay zekanın kullanımına dair dikkat edilmesi gereken noktaları vurgulayarak, "Değerlendirme sürecinde teknoloji yardımcı olabilir ancak bireyin beden dili, mimikleri ve jestleri gibi unsurlar yapay zeka tarafından tam olarak algılanamaz. Bu nedenle, insanın ruhsal iyileşmesi için yalnızca makineye güvenmek yanlıştır" dedi.
Dr. Güler, bireylerin kendi ruh hallerini anlamak için Google ve benzeri platformlardan bilgi aramalarının yanıltıcı olabileceğine de dikkat çekti. "Makine yalnızca sizin beyanlarınıza dayanarak bir değerlendirme yapabilir. Ancak insan psikolojisi büyük çapta beden dili ve duygusal ifadelerle şekillenir. Bu nedenle yapay zeka kaynaklı bilgilerin kesin doğru olarak kabul edilmesi yanlıştır" ifadelerini kullandı.
Yapay Zeka Duyguları Anlayabilir mi?
Yapay zekanın insani duyguları anlama kapasitesinin sınırlı olduğunu belirten Dr. Güler, bu konuda şu değerlendirmeyi yaptı:
"Makine, ancak kendisine verilen verileri analiz edebilir. Yıllar önce 'Makine düşünebilir mi?' diye soruluyordu. Bugün düşünebiliyor, ancak yalnızca verilen veri çerçevesinde. Duyguları algılayabilmesi ve empati kurabilmesi konusunda büyük belirsizlikler mevcut. İnsan, insanla iletişim kurarak iyileşir. Psikolojik destek ve terapi sürecinde en önemli faktör insan faktörüdür."
Yapay Zeka İnsan İçin Bir Köprü Mü?
Yapay zekanın yalnızca bir araç olabileceğini belirten Dr. Güler, "Makine ancak bir köprü olabilir. Yani bizi bir noktadan diğerine taşır ama temel iyileşme sürecinde duygusal bağ kuramaz. Bir insanın empati, şefkat ve anlayış ihtiyacını ancak bir başka insan karşılayabilir" dedi.
Sonuç: İnsan Duygularının Yerini Teknoloji Alabilir mi?
Yapay zekanın psikoloji alanında önemli destekler sağlayabileceğini ancak insan bağının yerine geçemeyeceğini vurgulayan Dr. Güler, "Bütün psikolojik rahatsızlıkların arkasında anlayışsızlık ve tanıksızlık yatıyor. Yapay zeka bu açıdan sınırlı bir rol oynayabilir. İnsanın duygusal ihtiyacını sadece bir başka insan karşılayabilir" ifadelerini kullandı.