Adresler arasında gönderilen ve alınan kripto paraların takip edilmesi mümkündür fakat gönderici-alıcı kimlikleri gizlidir. Transferler de şifreli olarak gerçekleştiği için bloklarda kullanıcıların kimliğiyle eşleşebilecek herhangi bir bilgi yoktur. Aslında herkes adresleri görebilir ancak hiç kimse, sahibi belirtmediği sürece, o adresin kime ait olduğunu bilemez. Bitcoin ağının sağlamış olduğu gizlilik, temel olarak bu şekildedir. Bununla birlikte Blockchain ağının güvenlik önlemleri de kullanıcıların gizliliğini sağlayan unsurlar arasındadır.

Bitcoin Güvenliği Nasıl Sağlanır?

Dijital bir meta olan Bitcoin’e kimin sahip olduğu ve kimlerin hangi işlemleri yaptığı, “Blockchain” adı verilen ana defterde tutulur. Blockchain ağı; gelişmiş kriptografik teknikler, matematiksel davranışlar ve karar verme modellerine sahip olan farklı mekanizmalar çerçevesinde koruma altına alınır. Bu teknoloji, kripto para sisteminin temelini oluşturan yapılardan biridir ve istenmeyen şekilde çoğaltılması ya da yok edilmesini engeller.

Blok zinciri temel olarak veri değişmezliği ve güvenliği açısından koruma sağlayan bir teknolojidir. Bunu yaparken kullandığı kavramlar ve mekanizmalar, Bitcoin ağının nasıl gizlilik sağladığını da anlamak açısından önemlidir.

Konsensüs ve Değişmezlik

Konsensüs; dağıtılmış bir blockchain ağındaki tüm düğümlerin, ağın gerçek hali ve işlemlerin geçerliliği çerçevesinde anlaşmaya varma kabiliyetini ifade eden bir terimdir. Süreç tamamen konsensüs algoritmalarına bağlıdır. Değişmezlik ise blok zincirinin, daha önce onaylanmış olan işlemlerin değiştirilmesini önleme yeteneğini ifade eden bir kavramdır.

Konsensüs ve değişmezlik, blok zinciri ağındaki veri güvenliğinin temelini oluşturur. Çalışma prensipleri ise birbirinden farklıdır. Konsensüs algoritmaları, sistemin kurallarına uyulması, tarafların ağın durumu üzerinde hemfikir olmasını sağlar. Değişmezlik, her veri bloğunun geçerliliğini onaylar ve hem bu verilerin hem işlem kayıtlarının doğruluğunu taahhüt eder.

Kriptografi

Blok zincirlerinin veri güvenliğini sağlayan faktörlerden bir diğeri, kriptografidir. Kriptografinin temeli ise hash fonksiyonlarına dayanır. “Hashler” olarak da adlandırılan çıktı değerleri, veri blokları için benzersiz tanımlayıcılar olarak açıklanabilir. Her bloğun değeri, bir öncekinin hash değerine göre üretilir ve böylece bağlantılı bloklar arasında bağ kurulur. Blok zinciri de temel olarak bu şekilde ortaya çıkar.

Blok hash değeri esasında, blok içerisinde yer alan verilere bağlıdır. Verilerde yapılacak olan herhangi bir değişiklik, blok hash değeri üzerinde de değişiklik yapılmasını gerekli kılar. Buna göre bir bloğun hash değeri; hem o blok içerisinde bulunan veriler hem de önceki bloğun değerleri çerçevesinde ortaya çıkar. Hash fonksiyonu sayesinde blok zincirinin güvenliği ve gizliliği sağlanır.

Bitcoin Genel-Özel Anahtar Şifrelemesi

Bitcoin ağı, kriptografik yöntemler kullanarak tüm kullanıcılara özel bir anahtar verir ve bununla bağlantılı bir genel anahtar oluşturur. Genel anahtar, diğer kullanıcılarla paylaşılabilir ve kripto para transferi için ihtiyaç duyulan tek bilgidir. Kullanıcının parasına erişim sağlaması içinse özel anahtar kullanılır ve gizli tutulması oldukça önemlidir.

İşlemlerin gerçekliğini doğrulamak adına kriptografik yöntemlere dayanan eşler arası ağ kullanılır. Çift harcama problemine getirilen bu çözüm, hem gizlilik hem güvenlik sağlaması açısından Bitcoin’i öne çıkaran en önemli özelliklerinden biridir.

Genel anahtarlar, “Karma Oluşturma” adı verilen bir yöntemle özel anahtarları üretir ve özel bir algoritmayla bunu veri dizisine işler. Bu işlemin tersine çevrilmesi neredeyse imkansızdır. Bu sayede hiç kimse, genel anahtara bakarak özel anahtarı tahmin edemez. Aynı zamanda genel ve özel anahtarlar birbirine bağlı olduğu için ağ, Bitcoin’in kime ait olduğunu bilir ve sahibi işlem yapmadığı sürece kripto varlık onun üzerinde kalır.

Kriptoekonomi

Nispeten yeni bir kavram olan kriptoekonomi, blok zinciri ağlarının güvenliğini sağlamada mühim bir yere sahiptir. Bu rolün kapsamı temel olarak oyun teorisine dayanır ve aşağıdaki adımlardan oluşur:

  • Rasyonel kişiler tarafından gerçekleştirilir.
  • Önceden belirlenmiş olan kurallar ve ödülleri kapsayan matematik modelinden meydana gelir.
  • Bilhassa dağıtık blok zinciri sistemlerinde, düğümlerin davranışını modelleme ve tanımlama görevi görür.

Kriptoekonomi, blok zincir protokolleri içerisinde yer alan ekonominin ve yapının, katılımcının davranışlarına olan etkilerini inceler. Aynı zamanda bu etkilerin olası sonuçlarını da analiz eder. Güvenlik sağlama prensibi ise dürüst madencileri ödüllendirme sistemine dayalıdır. Bitcoin blok zincirinde kullanılan PoW konsensüs algoritması, ödüllendirme sisteminin en mühim örnekleri arasında yer alır.

Bitcoin Madenciliği

Bitcoin madenciliği, blockchain ağını doğrudan güvenilir kılan bir sistem olmasa da belirli önlemler alınarak kötü niyetli saldırılardan uzak durulması sağlanmıştır. Satoshi Nakamoto, Bitcoin madenciliğinin kapsamını oluştururken özellikle yüksek maliyetli ve kaynak gerektiren bir süreç tasarlamıştır. Karmaşıklığı ve hesaplama maliyeti, kötü niyetli saldırıların önüne geçerken dürüst madencilere büyük ölçüde ödüller verilmesini mümkün kılmıştır. Bu sistem sayesinde verimsiz madencilerin düğümleri reddedilir ve ağdan hızlı bir şekilde atılır.

Kötü niyetli düğümlerin çoğunluğunu oluşturacak %51 saldırısının sadece donanım maliyeti, ortalama 20 milyar Dolar civarındadır. Bununla birlikte Bitcoin madenciliği ödülleri ise yaklaşık 10 BTC değerindedir. Kötü niyetli saldırı maliyetinin yüksekliği ve verimli çalışıldığında alınan ödülün değerinin yüksek olması, sistemin sorunsuz bir şekilde ilerlemesi adına son derece avantajlıdır. Bitcoin için %51 saldırısı olası görülmemekle birlikte küçük blok zinciri ağlarında yaşanabilecek bir senaryodur.

Bitcoin Taproot Güncellemesi

Bitcoin ağının gizlilik sağlaması için sunulan iyileştirme önerilerinden bir kısmı kabul görmüş ve belirli dönemlerde bazı güncellemeler yapılmıştır. Bu gelişmelerden en önemlisi, 2021 yılında hayata geçen, Greg Maxwell tarafından Ocak 2018’de sunulan Taproot güncellemesidir.

Bitcoin Core geliştirici ekibinden Greg Maxwell’in önerisi, 2020 Ekim ayında geliştirici Pieter Wuille tarafından kod kütüphanesine eklendi. 3 aylık onay süreci ise 2021 yılında başladı. Onay sürecinin sona ermesi ardından güncelleme, 709.632. blokta gerçekleştirildi.

Taproot güncellemesi temel olarak blok zincirinde; ölçeklenebilirlik, güvenlik ve gizlilik avantajları sunmuştur. Aynı zamanda mevcut imzalama yöntemine alternatif olarak Schnorr çoklu imzalama yönteminin entegrasyonunu sağlamış ve birden fazla işlemi tek özetle bir araya getirme imkanı tanımıştır.

Schnorr İmzası

Bitcoin Taproot güncellemesiyle Schnorr çoklu imza yönteminin entegrasyonunun sağlanması, kullanıcı gizliliğini büyük ölçüde artıran önemli gelişmelerden biridir. 2021 yılından itibaren kullanılmaya başlayan Schnorr imzası, algoritma tarafından üretilen dijital imzalamalardır. Ayrık algoritma problemlerinin çözülmezliğine dayanıyor olması güvenliği artırmıştır. Aynı zamanda kısa ve verimli imzalar oluşturur.

Schnorr imzası algoritmasının işleyişi aşağıdaki işlemlere dayanır:

  • Parametrelerin Seçimi
  • Notasyon
  • Anahtar Üretimi
  • İmzalama
  • Doğrulama
  • Doğruluğun İspatı
  • Güvenlik Değişkeni

Bu algoritma çerçevesinde şekillenen çoklu imza sistemi, kullanıcılara Bitcoin transferlerinde kimlik gizleme seçeneği sunmuştur.

Bitcoin Borsaları Nasıl Çalışır?

Günümüzde Bitcoin’e sahip olmanın, madencilik ve satın almak üzere 2 farklı yolu vardır. Madencilik sayesinde elde edilen ödüllerin halving olayı sonucu düşmesi ve bunu yapmak için gereken donanımın son derece masraflı olması, birçok insanın satın alma yoluna başvurmasına neden olmuştur.

Temel olarak Bitcoin alım-satım faaliyetleri, kripto para borsalarında gerçekleşir. Bu borsalarda; TL, Dolar, Euro gibi çeşitli para birimleri karşılığında, belirli oranlarda alım-satım yapmak mümkündür. İşlemlerin gerçekleştiği platfomların çalışma sistemi ise kripto paraların değişimine dayanır. Aslında geleneksel borsa sistemine benzer şekilde işler ancak tek farkı, yatırımların bir aracı kuruma ihtiyaç duymamasıdır. Bununla birlikte Bitcoin alım-satımı yapmak için girilecek borsalarda da gizlilik sağlanır.

Kripto borsasında işlem yapmak isteyen herkesin bir sanal cüzdana sahip olması gerekir. Bu cüzdanı oluşturmak için ad, soyad, adres gibi kişisel bilgiler girilmelidir. Ancak yapılacak olan Bitcoin işlemlerinde, bu bilgiler karşı tarafa gösterilmez ve her zaman gizli tutulur. Borsalar üzerinde Bitcoin fiyatı ile birlikte birçok kripto para birimine ilişkin verilere ve güncel gelişmelere dair bilgilere ulaşmak mümkündür.