Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nevzat Konar, pandemi sürecinde gıda tüketim anlayışının değişmeye başladığını belirterek gıda endüstrisinin yeni gereksinimlere cevap verecek şekilde hareket etmesinin önemine değindi.

Gıdada etiket okuryazarlığı önemli hale geliyor. COVID-19 pandemisinin gıda tüketim alışkanlıklarımızın değişmesine neden olduğunu kaydeden Prof. Dr. Konar bu etkilerle ilgili, “Kaygılı tüketici ve stokçu tüketici tutumları önemli bir yaygınlaşma göstermektedir. Bu durumda sorulması gerekenlerden birisi bu durumun pandemi sonrası, bir başka ifade ile post-pandemi sürece yansımalarının ne olacağıdır. Bu soruya doğru yanıtlar bulunmasının toplum sağlığı yanı sıra gıda endüstrisinin gelişimi ve değişimi için de önemi vardır. Küresel olarak pandemi sürecinde tüketicilerin uzun ömürlü gıdalara ilgi düzeyinin arttığı, ambalajlı ve ileri işlenmiş gıdaları tercih etmeye başladığı, haz amaçlı olarak tüketilen gıdaların tüketiminden ödün verilmediği ancak bu gıdaların da sağlığı destekleyici besin öğeleri ile zenginleştirilmesi beklentisine sahip oldukları görülmektedir. Ayrıca fizyolojik açlığın giderilmesi yanı sıra içerebileceği diğer besin öğelerinin sağlığını (özellikle bağışıklık sistemini) nasıl ve ne kadar destekleyebileceği gıda tercihlerinde daha çok dikkate alınan bir unsur haline geldiğini görmekteyiz. Pandemi sürecinde edinilen alışkanlıkların özellikle bazı yaş grubundaki tüketicilerde post-pandemi sürecinde de devam edeceği öngörülebilir. Bunlar arasında ev-içi tüketim düzeyindeki artış da yer almaktadır. Dolayısı ile post-pandemi süreç için öne çıkan konular arasında gıdaların raf ömürlerinin besin öğelerinde minimal değişim ile arttırılması, gıda ambalajlarının geliştirilmesi, gıda etiketlerinde artacak olası ‘etiket okur-yazarlığı ve hassasiyeti’ esaslı düzenlemelerin gerçekleştirilmesi bulunmaktadır. Özellikle alışılagelmiş gıdaların sağlığı destekleyici bileşenler ile takviye edilerek tüketici beklentilerine yanıt verilmesi büyük öneme sahiptir.” dedi.

Obeziteye karşı önlem alınmalı

Prof. Dr. Konar, uzaktan çalışma ve eğitimin yaygınlaşmasının olası post-pandemi senaryoları arasında yer aldığını belirterek şöyle devam etti:

“Bu durum hareketsiz yaşam tarzının yaygınlaşmasına, dolayısı ile obez ve aşırı kilolu birey sayısında artış ile karşı karşıya kalınmasına neden olabilir. Bu riski ve etkilerini minimize etmek için ise gıda teknolog ve uzmanlarının yoğunlaşması gereken konular arasında kalori kısıtlaması ilkesine uygun olarak gıdaların yeniden formüle edilmesi bulunmaktadır. Küresel ticaret ve üretim pandemi sürecinden en şiddetli etkilenenler arasında yer almaktadır. Bu durum ‘kendi kendine yetebilirlik’ ve ‘sürdürülebilirliğin önemleri için farkındalığı arttırmıştır. Bu sadece son üründe değil, hammadde için de büyük öneme sahip olan bir husustur. Dolayısı ile ülkelerin özellikle tarımsal girdilerini kendi topraklarında yüksek verimlilik ile elde edebilmeleri, bu tür kriz süreçlerinden en az hasarla çıkmaları konusunda önemli avantajlar sağlayacaktır. Özellikle tarımsal biyoteknoloji araştırmalarının post-pandemi süreçte daha da önem kazanması beklenmektedir. Sonuç olarak gelecek senaryolarında pandemi sürecinin kısa ve orta vadeli olası kalıcı etkilerinin göz önünde tutulması tüketicilere sağlıklı ve yeterli gıdanın arzı açılarından önem taşımaktadır.”