Emredildiği gibi dosdoğru ol.(Hüd 112) Ya olduğun gibi görün, ya da göründüğün gibi ol. (Mevlana)

Emredildiği gibi dosdoğru ol.(Hüd 112)

Ya olduğun gibi görün, ya da göründüğün gibi ol. (Mevlana)

Günümüz toplumunda her şey görüntü üzerine kurgulanmış ve algı yaratmak, bir şeyi yapmanın önüne geçmiş, Rahmetli Doğan Cüceloğlu'nun 'Mış Gibi Yaşamlar' kitabınındaki düşüncelerini desteklercesine 'mış gibi yapıp' hem kendimizi rahatlatıyor hem de sosyal medyada egomuzu tatmin ediyoruz hem de ondan çıkar elde ediyoruz.

Immanuel Kant yüzyıllar önce felsefesinde ahlak anlayışını ortaya koyarken ne kadar geniş kapsamlı bir ahlaki görüşü dile getirmiş. Demek ki Kant efendinin dönemiyle bu dönem arasında pek bir şey değişmemiş. Kısaca Kant'ın ödev ahlakı nedir?

Ödev Ahlakı

Bir davranış yapılmadan önce o davranışın yapılış amacı (niyeti) önemlidir. Buradaki niyet sadece ödeve uygun olarak, amacı kendisi için olan salt iyiyi (niyeti) gerçekleştirmektir. Salt iyi yasaya uygun olandır. Kant'ın bu düşüncesine ödev ahlakı (iyi niyet ahlakı) denir.

Görüldüğü üzere Kant bize iyiliği iyi olduğu için yapmamızı öneriyor, günümüzde bazılarının gözümüze sokarcasına yaptığı gibi değil. İşte o bazıları Bilemediğim! Sebeplerden dolayı iyilik yaparken çektiği veya çektirdiği resimlerini görüntülerini gazetelere internet sitelerine sosyal medyaya televizyonlara verip yayınlıyor veya yayınlatıyor.

·       Zat-ı Muhterem fakirlere yardım yaparken fotoğraf çektiriyor,

·       Cenazeye gidiyor ön safta kendine yer ayırtıyor, sonra ön safa geçip görüntüsünü aldırıyor.

·       Düğünlere gidiyor adını anons ettiriyor.

·       Hasta ziyaretini sosyal medyada yayınlıyor.

·       Öğrenciye burs veriyor ben burs veriyorum diyemiyor başkalarına dedirtebilmek için program düzenleniyor.

·       İftar yemeği verip ‘fakirlere iftar verdim’ başlığıyla paylaşanlar mı ararsın.

·       Sadaka verirken öz çekimi olan var!  Ve bunun gibi bir sürü aldatmaca

Bizde yutuyoruz!

Sağ elin verdiğini, sol el bilmeyecek diye bir söz vardı, artık sağ el veriyor sol el instagramda, facebookta paylaşıyor. Sadece iyilik yapmak için iyilik yapan sayısı gitgide azalıyor. İyiliği teşvik ediyorlar sözü de bana temelsiz geliyor. İnsanlar yardım almak istese de teşhir edilmekten korkuyor ve belki de birçoğu bu sebepten yardım isteyemiyor.

Efendiler olmuyor sizin belki makam kaygınız vardır, yaptıklarınız sizi benzer işleri yapanların gözünde yükseltebilir ama bir daha söylüyorum olmuyor. Kant'ın ödev ahlakından dem vurarak başladık yazımıza ama dinende yanlış, örfümüze, âdetimize, görgümüze göre de, yanlış. Bir örnek verince Mevlana'dan, Yunus Emre'den, Pir Sultan'dan veriyoruz ancak eylemlerimiz gösterişe dayanıyor vesselam. Saygılarımla